i-RED

Πρόλογος Ν. Διαμαντούρου, Ευρωπαίου Συνηγόρου του Πολίτη

Η τελευταία δεκαετία του προηγούμενου αιώνα επιφύλαξε μια μαζική, όσο και διαρκή αλλά ακανόνιστη, μετοίκηση πληθυσμών στην ελληνική επικράτεια. Η μετοίκηση αυτή, ως τάξη μεγέθους, μπορεί να συγκρίνεται με τις μείζονες πληθυσμιακές ανακατατάξεις που επέφεραν οι διαδοχικές εδαφικές επεκτάσεις του ελληνικού κράτους προς βορρά καθώς και η ανταλλαγή πληθυσμών στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι ιστορικές της μακροεπιπτώσεις δεν είναι ακόμη προσπελάσιμες σε ολοκληρωμένη ερευνητική διάγνωση από την κοινωνική επιστήμη και θεωρία. Ο συλλογικός αυτός τόμος του Κέντρου Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων αποτελεί μια πρώτη προσπάθειά του να επεξεργαστεί το μεταναστευτικό φαινόμενο στην Ελλάδα με εχέγγυα ερευνητικής νηφαλιότητας και αναστοχασμού. 
Η προσέγγιση της μετανάστευσης, όχι ως πρόβλημα προς διαχείριση, αλλά ως κοινωνικό φαινόμενο που αναδεικνύει ευρύτερες πτυχές της σύγχρονης ελληνικής ή ευρωπαϊκής κοινωνίας και προκαλεί μια νέα πρόσληψη στην προβληματική που διατρέχει τον τρόπο συγκρότησης της ελληνικής εθνικής αφήγησης, οδήγησε στην ανάγκη διατύπωσης μιας σειράς ερευνητικών ερωτημάτων μέσα από την ώσμωση και την ανταλλαγή διεπιστημονικών οπτικών και προβληματισμών.Οι συγγραφείς του τόμου αναπτύσσουν ένα σύνθετο στοχαστικό λόγο για τη μετανάστευση στην Ελλάδα, αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της κοινωνικής συμμετοχής και ένταξης των μεταναστών, τις σχέσεις μετανάστευσης, ρατσισμού και εθνικισμού στην Ελλάδα, στο ζήτημα της δεύτερης γενιάς των μεταναστών, της εκπαίδευσης και της θρησκευτικής τους ελευθερίας, στο εργασιακό θεσμικό καθεστώς, καθώς και στην εν γένει προστασίας των δικαιωμάτων των αλλοδαπών στη χώρα και τέλος, στο ζήτημα της ελληνικής ιθαγένειας.